نقرس شکل دردناکی از آرتریت است که زمانی اتفاق می افتد که سطوح بالای اسید اوریک در خون باعث شکل گیری و تجمع کریستال ها درون مفصل و اطراف آن شود. اسید اوریک هنگام تجزیه ترکیبی به نام پورین در بدن تولید می شود. پورین به صورت طبیعی در بدن وجود دارد اما در غذاهای خاصی نیز یافت می شود. اسید اوریک از طریق ادرار از بدن دفع می شود.
رژیم نقرس ممکن است به کاهش سطوح اسید اوریک در خون کمک کند. این رژیم درمان نقرس نیست اما می تواند احتمال تکرار حملات را کاهش داده و روند آسیب به مفصل را آهسته تر کند.
افراد مبتلا به نقرسی که رژیم غذایی نقرس را رعایت می کنند عموماً برای کنترل درد و کاهش سطوح اسید اوریک همچنان به دارو نیاز دارند.
اهداف رژیم درمانی در نقرس:
- دستیابی به وزن و عادات غذایی صحیح
- پرهیز از برخی (نه همه) غذاهای حاوی پورین
- گنجاندن برخی غذاها که می توانند سطوح اسید اوریک را کنترل کنند
تغذیه در نقرس
اجزای عمومی رژیم نقرس از توصیه های یک رژیم سالم معمول پیروی می کنند:
- کاهش وزن:
اضافه وزن خطر بروز نقرس را افزایش و متقابلاً کاهش وزن خطر آن را کاهش می دهد. مطالعات پیشنهاد می کنند کاهش کالری دریافتی و کاهش وزن حتی بدون پیروی از رژیم با محدودیت پورین سطح اسید اوریک را پایین آورده و تعداد حملات نقرس را کاهش می دهد. همچنین کاهش وزن فشار کلی وارد بر مفاصل را کم می کند.
- کربوهیدرات های پیچیده:
میوه، سبزیجات و غلات کامل بیشتری مصرف کنید.
- آب:
با نوشیدن آب کافی هیدراته بمانید.
- چربی ها:
مصرف چربی های اشباع موجود در گوشت قرمز، مرغ چرب یا لبنیات پرچرب را کاهش دهید.
- پروتئین ها:
بر گوشت و مرغ لخم، لبنیات کم چرب و عدس به عنوان منابع پروتئین تمرکز کنید.
توصیه ها در مورد مواد غذایی خاص:
- امعا و احشا و گوشت های غددی
از مصرف جگر، دل و قلوه و… که سطح پورین بالایی دارند پرهیز کنید.
سروینگ سایزهای گوشت قرمز خود را محدود کنید.
- غذاهای دریایی:
گرچه برخی غذاهای دریایی از جمله ماهی کولی، حلزون صدفی، ساردین و ماهی تن پورین بیشتری نسبت به سایر انواع دارند اما به علت فواید کلی مصرف ماهی، سهم های متعادل از ماهی می تواند در رژیم نقرس وارد شود.
- سبزیجات با پورین بالا:
مطالعات نشان داده اند مصرف سبزیات حاوی پورین بالا مثل مارچوبه و یا اسفناج ریسک بروز یا عود نقرس را افزایش نمی دهند.
- الکل:
از مصرف الکل طی حملات نقرس پرهیز کنید و مصرف الکل به خصوص آب جو را در بین حملات محدود کنید.
- غذاها و نوشیدنی های حاوی شکر:
غذاها و نوشیدنی های حاوی شکر مثل غلات صبحانه شیرین شده، محصولات قنادی و آبنبات و همچنین آبمیوه های طبیعی شیرین را محدود کنید.
- ویتامین ث:
ویتامین C ممکن است به کاهش سطوح اسید اوریک کمک کند.
- قهوه:
برخی مطالعات پیشنهاد می کنند مصرف متعادل قهوه خصوصاً قهوه معمولی کافئینه ممکن است با کاهش ریسک نقرس در ارتباط باشد.
توجه داشته باشید اگر مبتلا به بیماری های دیگری هستید در مورد مصرف قهوه و نیز میزان مناسب آن با پزشک خود مشورت کنید.
- گیلاس:
شواهدی وجود دارد که خوردن گیلاس با کاهش خطر نقرس مرتبط است.
پیروی از رژیم نقرس می تواند میزان تولید پورین را محدود و دفع آن را بیشتر کند اما به میزانی اسید اوریک خون را کاهش نمی دهد که نقرس را بدون دارو درمان کند. با این حال، به کاهش دفعات حملات و شدت آن ها کمک می کند.
رعایت این رژیم همراه با کاهش کالری مصرفی و ورزش منظم می تواند با کمک به دستیابی و حفظ وزن مناسب به سلامت کلی کمک کند.
Available at: