سنگ کیسه صفرا

کیسه صفرا یک ارگان کوچک و گلابی شکل زیر کبد است که محل ذخیره صفراست. صفرا مایعی است که به هضم چربی در بدن کمک می کند. سنگ های کیسه صفرا اندازه های متفاوتی دارند و ممکن است آنقدر بزرگ باشند که کل کیسه صفرا را اشغال کنند. به طور طبیعی کیسه صفرا بین وعده های غذایی از صفرا پر است. بعد زمانیکه غذاهای چرب مصرف می کنیم، کیسه صفرا، صفرا را به درون روده تخلیه می کند. گاهی وجود سنگ در کیسه صفرا مانع تخلیه صفرا شده یا باعث اختلال عملکرد آن می شود. اگر سنگ ها از کیسه صفرا خارج شوند ممکن است باعث اختلال کبد یا پانکراس شوند.

علائم سنگ کیسه صفرا :

• شکم درد
• کمر درد
• درد در شانه سمت راست
• تهوع و استفراغ

اگر می دانید که سنگ کیسه صفرا دارید و علامتی ندارید، احتمالا نیازی به درمان ندارید ولی در صورت شروع علائم باید به پزشک مراجعه کنید. علائم بیماری ممکن است به صورت متناوب به سراغ فرد بیاید ولی اغلب در طی زمان تشدید می شود.

معمولا سنگ کیسه صفرا عارضه خطرناکی نیست ولی ممکن است به اختلالات شدیدی منجر شود :

• یرقان – اختلالی که در آن پوست و چشم ها زرد می شوند
• عفونت کیسه صفرا
• پارگی کیسه صفرا که منجر به مرگ می شود
• عفونت پانکراس

پزشک برای تشخیص بیماری شما دستور سونوگرافی می دهد. حتی اگر آزمایشات نشان دهند شما مبتلا به سنگ کیسه صفرا هستید به این معنا نیست که دچار علائم بیماری نیز خواهید شد.

درمان سنگ کیسه صفرا :

1. بدون راهکار درمانی-این مورد برای زمانی است که فرد هیچ علامتی ندارد، اگر علائم در فرد بروز کنند باید درمان آغاز شود
2. جراحی برداشت سنگ و خود کیسه صفرا-این عمل جراحی بسیار متداول است، با بیهوشی انجام شده و خطرات خاص خود را داراست. نیمی از افرادی که این جراحی را انجام می دهند، پس از آن علائم نه چندان شدیدی دارند مثل اسهال و نفخ . این علائم عموما با گذشت زمان بهتر می شوند.
3. حذف سنگ کیسه صفرا-افرادی که این روش درمانی برایشان انتخاب می شود داروهایی را مصرف می کنند که سنگ ها را بشکند هرچند این سنگ ها قابل بازگشت هستند.

انتخاب روش درمانی مناسب برای بیمار بستگی دارد به  :

• بزرگی سنگ ها
• وجود علائم بیماری
• وخامت علائم بیماری

پیشگیری از ابتلا به سنگ کیسه صفرا :

1. حفظ وزن در محدوده طبیعی می تواند پیشگیری کننده باشد. افرادی که دچار چاقی و اضافه وزن هستند بیشتر به این بیماری مبتلا می شوند.

2. کاهش وزن سریع (مثل کاهش وزن ناشی از جراحی لاغری) می تواند سبب ابتلا به سنگ کیسه صفرا شود.

ابتلا به چاقی و اضافه وزن، کاهش وزن سریع، بی تحرکی، دیابت و سیروز کبدی می توانند احتمال بروز سنگ کیسه صفرا را افزایش دهند.

Reference : Crowley K. Patient education: Gallstones (The Basics). This topic retrieved from UpToDate on: Mar 22, 2019